Sunday, 6 September 2015

"Highest-ever satisfaction levels" with BBC Alba, tha ceannard prògraman BBC Alba ag ràdh

Esslemont: I've only had about twenty complaints, all from extremist ghetto-dwellers  



Hi a chàirdean chòire, 's fhad' on uair sin!

An t-seachdain-sa, tuigidh sibh, bha Gilleasbuig air a bheò-ghlacadh leis an agallamh seo a rinneadh cò' ri Alan Esslemont còir, ceannard prògraman BBC Alba, air Aithris na Maidne 2 Sultain (a' tòiseachadh aig 39.50). Chaidh a bheò-ghlacadh chun na h-ìre 's gun d' rinn e tràs-sgrìobhadh dheth, tràs-sgrìobhadh a tha e nis a' toirt seachad thugaibh, le'r cead.

Tha e coltach gu bheil plan ùr aig RTE, sianal TV Èireannach, son beagan - beagan, cuimhnich! - dhen a' Ghaeilge thoirt a-steach dha na prògraman mainstream Beurla aca mar "brand asset" agus tha Esslemont air a dhòigh ghlan mu dheidhinn seo oir - you've guessed it - 's e rud cudromach a th'ann gun tèid rud beag Gàidhlig faisg air a' mhainstream, agus gu ìre tha BBC Alba an sàs ann an awareness-raising san aon dòigh, thuirt e (clò Eadailteach aig Gilleasbuig).

Ach seo a chàirdean far a bheil cùisean a' fàs nas inntinniche buileach:

MacIllethain 43.18 Nise tha … ’s e rud a tha 'ad ag ràdh san aithisg aca gu bheil ’ad ag amas air barrachd Ghaeilge a bhith an lùib seirbhisean RTE; dè chanadh tu fhèin, mar cheannard phrògraman BBC Alba mu na draghan a th’aig gu leòr mun ìre de Ghàidhlig ’s mu na tha de Ghàidhlig ri cluinntinn air BBC Alba?

Esslemont 43.31 ’S e rud ma dheòghainn BBC Alba, tha sin soilleir, tha mi air a ràdh airson [tha mi?] air fichead bliadhna a chur seachad, a’ coimhead air ciamar a tha daoine a’ dèiligeadh ri mion-chànain, ’s tha mi ’g ràdh, a thaobh prògraman telebhisein, tha ceithir luchd-coimhid ann, ’s e na faclan a th’ agam air seo, ’s e … an ceann. So tha daoine … far a bheil awareness. ’S e luchd-coimhid a tha cudromach a tha sin. Às a dheòigh sin, tha beul. So daoine a tha bruidhinn beagan Gàidhlig. Agus tha ’n luchd-coimhid sin, tha iad cudromach cuideachd. Às a dheòigh sin tha cridhe, tha daoine coltach rium fhìn, a chuir tòrr strì ann a bhith ag ionnsachadh beagan Gàidhlig ’s tha – gu ìre fileanta agus às a dheòigh sin tha anam, tha core audience na Gàidhlig.
So tha ceann, beul, cridhe agus anam sin ceithir luchd-coimhid eadar-dhealaichte agus mura h-eil BBC a’ frithealadh air ceithir luchd-coimhid a tha sin, tha sinn a’ dèanamh rud a tha cèarr, tha e cèarr dhan a’ Ghàidhlig agus cèarr dhan a’ luchd-coimhid gu lèir. 



Ceannard prògraman BBC Alba - chan fhada gus nach bi ach ceithir
luchd-coimhid aige ann an dà-rìribh, mura h-eil G. air a mhealladh


Mac’Illeathain, 44.35 Tha gu leòr ann, ged-tà, a tha faireachdainn gu bheil fada cus prògraman air an t-sianal far nach eil gu leòr Gàidhlig ri cluinntinn, gu bheil fada cus Beurla nochdadh air na programan sin agus gu bheil sin gan gluasad air falbh bho na Gàidheil. 

Esslemont Tha mi cluinntinn sin bho mu fhichead neach tha ga ràdh sin ach, em, tha sinn air a bhith dèanamh tòrr rannsachadh air luchd-coimhid BBC Alba agus a thaobh luchd-bruidhinn na Gàidhlig, cha robh ìre toileachais riamh cho àrd sa tha e an-dràsta, so tha e sealltainn gu bheil Gàidheil a tha bruidhinn a’ chànain, a’ mhòr-chuid aca, well a h-uile duine aca tha dà chànan aca, tha iad a’ tuigsinn rò-innleachd BBC Alba agus tha iad taiceil, tha daoine air an iomall a tha ag ràdh chan eil seo math gu leòr, ach air an iomall eile, luchd-bruidhinn na Beurla, tha daoine ag ràdh well carson a tha sinn a’ cosg airgead idir air a’ Ghàidhlig so feumaidh sin frithealadh air a’ chuid as mò de dhaoine is feumaidh sinn rò-innleachd a bhith againn a tha fallainn airson a’ chànain agus a bhith dèanamh ghetto a-mach à BBC Alba chan e rud a tha sin a tha fallainn airson na cànain.


Neach-naidheachd air choireigin 45.40: Alan Esslemont, ceannard prògraman BBC Alba ann a sin. 

(Pedant's corner: tha e coltach gun do dh'atharraich am facal 'cànan' a ghnè eadar toiseach is deireadh an agallaimh) 





Gilleasbuig:


Cha chan mi càil mus can mi rudeigin leithid: transparent attempt to smuggle in, under a veneer of Gaelic, a fifth-rate "pan-Scottish" TV channel. Cha chan! 

@GilleAotrom 

Tuesday, 16 December 2014

TurasG - exploring and enjoying the culture of Scotland’s “Gàidhealtacdh” (it says here)


How Gaelic churnalism works


Thug Gilleasbuig an aire an t-seachdain sa chaidh gun deach an làrach-lìn ùr TurasG a chur air bhòg le othail mòr, "your essential guide to cultural tourism in the greater Gàidhealtacht". It seems that:

  • TurasG will encourage real and virtual visits to our rich and varied cultural landscape through the Gaelic language and culture (but only through the medium of English).

Sunday, 14 September 2014

Am bu chòir Alba bhith na dùthaich neo-eisimeileach?

Dhomhsa is do mòran eile, chan ann mu dhèidhinn nàiseantachas a tha freagairt na cèist. ’S ann mu dhèidhinn dè seòrsa comann-sòisealta bu mhiann leinn a tha e, agus ciamar a ruigeas sinn ann?

Coimhead an Alba sa bheil sinn beò, dùthaich a tha cur thairis le iomadachd is misneachd. Am measg nan iomadach sgeulachd a tha rin cluinntinn tha an sgeul bheag agam fhìn, gall chun na smior ach fear a ghràdhaicheas Gàidhlig is a’ Ghàidhealtachd. Nuair a rugadh is thogadh mise ann an Ceann a Deas Alba, bha e soilleir gu leòr gun robh an Rìoghachd Aonaichte a’ riochdachadh adhartas agus an àm ri teachd, fhad’s a bha neo-eisimeileachd airson Alba a’ coimhead sean-fhasanta agus na cheum air ais.

Friday, 7 December 2012

This is how a language dies

Blog anabarrach smuaineachdail le Andy Wightman a fhuair Gilleasbuig, le tuiteamas, air Bella Caledonia mun tè mu dheireadh aig an robh Gàidhlig Deeside:  http://www.andywightman.com/?p=763#comment-28172

Cha do shaoil e riamh gun robh a' chànan beò an Siorrachd Obar-dheathainn suas gu 1984, shuas an sin os cionn Balmoral! Nach  eagallach an smuain gun deach i às cho aithghearr.

Ach feumaidh sinn uile bhith 'positive', bhon a tha obair an ath-bheòthachaidh a' dol cho math an-diugh a rèir nam press releases.